فیزیوتراپی امروزه نقش مهم و اساسی در درمان بسیاری از بیماری ها دارد، فیزیوتراپی نقش مستقیمی در درمان بیماری هایی مثل دیابت و چاقی و نقاهت پس از عمل و… دارد. آنچه که بسیاری از مردم نمی دانند نقش فیزیوتراپی اصلی در درمان سرطان است. برگشت قدرت بیمار و استقامت و قوای زندگی بیمار به بیمار سرطانی، توانبخشی را به مهمترین جزء از درمان این بیماری تبدیل کرده است.

فیزیوتراپی و درمان سرطان

ارتباط زیادی بین فعالیت های بدنی و سرطان وجود دارد بطوریکه هر قدر سطح فعالیت فیزیکی بدن پایین تر باشد و تحرک بیمار کمتر باشد احتمال مرگ و میر ناشی از سرطان افزایش می یابد. بر اساس تحقیقات و پژوهش های انجام شده پیاده روی و یا نرمش های سبک یا دوچرخه سواری باعث می شود که حداقل 30 درصد از میزان مرگ و میر ناشی از سرطان کاهش یابد. فیزیوتراپی روشی است که در درمان سرطان استفاده می شود تا از شدت درد بیماران کاسته شده و توانایی حرکتی خود را در انجام فعالیت های روزانه بازیابند. هدف اصلی در انجام فیزیوتراپی بازیابی و حفظ و بهبودی توانایی بدنی عمومی و سلامت بدنی است. فیزیوتراپی شامل درمان های مختلفی می باشد:

• درمان با جریان الکتریسیته
• درمان با انجام حرکات ورزشی
• فیبرومیالژیا
• درمان با لیزر
• آب درمانی
• درمان گرم و سرد

بیشتر بخوانید=> اهمیت فیزیوتراپی در درمان مشکلات حرکتی

هدف از انجام فیزیوتراپی در بیماران سرطانی

• پیشگیری: درمان ها و راهنمایی هایی در اختیار بیمار قرار می گیرد تا بیمار بتواند قدرت بدنی خود را حفظ نماید و از فلج شدن اعضا پیشگیری کند.
• توانبخشی: بهبودی قدرت بیمار و افزایش سطح توانایی انجام فعالیت های روزمره تا حد امکان
• پشتیبانی : پشتیبانی از بیمار و حمایت وی و تشویق به مستقل بودن بیمار در انجام کارهای شخصی.

فیزیوتراپی چه کمکی به بیماران سرطانی می کند؟

هدف اصلی فیزیوتراپی عبارتست از بهبودی قدرت های وظیفی بیمار و استقلال حرکتی (استقلال در فعالیت های روزمره) که ناشی از خود بیماری سرطان یا عوارض ناشی از عمل جراحی یا شیمی درمانی یا پرتو درمانی است، می باشد.

شایان ذکر است فیزیوتراپی نقش فراتری نیز دارد که عبارتست از حفاظت و نگهداری از قوای بدنی بیمار و همچنین بدست آوردن مجدد قوای تحلیل بدنی تحلیل رفته با ایجاد یک برنامه توانبخشی و فیزیوتراپی منظم برای بیمار سرطانی. فیزیوتراپی نقش اصلی در حفظ فعالیت وظیفی و حرکتی بدن دارد، همچنین فیزیوتراپی در کنترل و کاهش درد ناشی از سرطان نیز تاثیر فراوانی دارد. در فیزیوتراپی از روش های تمرینات ورزشی و درمان سرمایی و گرمایی و روش الکتریسیته با توجه به شرایط و وضعیت بیمار استفاده می شود.

فیزیوتراپی نقش فراوانی در کاهش رشد سرطانی سلول های بدخیم دارد و همچنین عضلات ضعیف شده را تقویت می بخشد.

هنگامی که بیمار مبتلا به بیماری های سرطانی عصبی (مغز و نخاع) باشد در این صورت استفاده از فیزیوتراپی باعث تقویت عضلات و بهبودی وضعیت حرکت مفصل ها و شیوه زندگی بیمار با هدف رسیدن به بیشترین میزان استقلال حرکتی و وظایف روزمره می شود.

نقش فیزیوتراپی در مشکلات نوروپاتی

فیزیوتراپی در بهبودی عوارض نورپاتی محیطی که شامل مور مور شدن و خواب رفتن قدرت عضلات است، تاثیر فراوانی دارد.یک فیزیوتراپیت ماهر عملکرد عصبی را تقویت کرده و در مورد اختلالات عصبی با مکانیزم های جبرانی توانایی های بیمار را حفظ می کند. بازگشت استقامت و انجام فعالیت های بدنی و وضعیت قلبی و عروقی مهمترین وظیفه ای است که یک فیزیوتراپ باید به آن تمرکز داشته باشد.

مشکلات بیماران سرطانی و نحوه درمان آن ها

• ممکن است از بین بردن ورم یا استفاده از پرتو درمانی انعطاف پذیری برخی از مفاصل را کم کرده و دامنه حرکت آن ها را محدود نماید، یا باعث ایجاد آسیب هایی مثل شانه یخ زده شود. که دراین مورد هدف از انجام فیزیوتراپی افزایش دامنه حرکت به بیشترین مقدار ممکن است که از روش های زیر انجام می گیرد:
• تمرینات سفت کردن و شل کردن عضله جهت تقویت عضلات
• آموزش تمرینات به بیمار جهت بهبودی حرکت و تعادل
•  ممکن است بیمار به دلیل بستری بودن به مدت زمان طولانی، توانایی حرکت وتعادل خود را از دست داده باشد. در این مورد هدف از انجام فیزیوتراپی افزایش توانایی عضلات و افزایش اعتماد به نفس در انجام فعالیت های روزمره می باشد. که با استفاده از روش های زیر انجام می پذیرد:
• ورزش هایی تقویت عضله
• تمرینات وظیفی و تمرینات انجام فعالیت های روزمره
• بیمار باید خود را با شرایط جدید وفق دهد لذا دستگاه یا ابزاری جهت عادت دادن بیمار به شرایط فعلی و افزایش اعتماد به نفس وی پیشنهاد می شود.
• ممکن است تومور سرطانی درد زیادی را ایجاد کند یا بر اثر آن تومور فشار زیادی بر بافت های عصبی ایجاد شود. هدف فیزیوتراپی در این حالت کمک به بهبودی وضع بیمار و حرکت اندام های او بدون هیچ گونه درد می باشد که با استفاده از دستگاه های کاهش درد مثل TENS انجام می شود.
• تومور مغزی یا سرطان استخون که راه رفتن و حفظ تعادل را مشکل می سازد. که در این روش با استفاده از فیزیوتراپی به بیمار کمک می شود تا خود به صورت طبیعی یا با استفاده از ابزاری مثل عصا یا واکر به تدریج شروع به راه رفتن نماید.

بیشتر بخوتنید=> بهترین مرکز فیزیوتراپی

فیزیوتراپی یا همان فیزیک‌ درمانی عبارتست از شیوه‌ای که بوسیله آن بیماری ها و اختلالات عصبی و عضلانی درمان می شود. در این روش از تجهیزات مکانیکی و جریان های الکتریکی و تمرینات ورزشی استفاده می شود.

این فرایند باعث بازگرداندن قدرت بدنی تحلیل رفته شخص می شود. در صورتی که فیزیوتراپی نتواند قوای تحلیل رفته بدن را بازیابی کند، لااقل تلاش در حفظ قدرت وظیفی بیمار می نماید تا سیر نزولی نداشته باشد.

فیزیوتراپی چیست؟

یک رویکرد فیزیکی برای ارائه مراقبت های بهداشتی و درمانی به افراد نیازمند است. فیزیوتراپیست‌ها با همه گروه‌های سنی کار می‌کنند تا موانع عملکرد فیزیکی طبیعی و فعالیت‌های روزمره زندگی را از بین ببرند. این می تواند کار با بیماران قبل یا بعد از جراحی، کمک به بهبودی بیمار از شرایط مزمن، یا ارزیابی و درمان انواع آسیب ها و …باشد.

میزان پیشرفت بستگی به میزان همکاری بیمار و مهارت دستیار پزشک یا همان فیزیوتراپیست دارد (شخصی که مسئول انجام فیزیوتراپی باشد). فیزیوتراپیست با به حداقل رساندن عوارض بيماری ها و درمان بيماری ها و کاستن عوامل محدود کننده و ناتوان کننده در جهت مستقل نمودن بيمار در طول زندگی تلاش مینماید. پس هدف نهایی و اصلی فیزیوتراپیست مستقل نمودن بيمار در طول دوران زندگی از لحاظ فعالیت می باشد.

فیزیوتراپی چگونه انجام می شود؟

یک فیزیوتراپیست ممکن است از تکنیک های مختلفی استفاده کند که با توجه به ماهیت آسیب وارده و مشکل خاصی که در حال درمان است تعیین می شود. رایج ترین آنها عبارتند از:

ماساژ: حرکت دادن بافت های نرم و مفاصل سبب گردش خون بهتری می شود، مایعات اضافی را از بدن خارج می کند و ماهیچه های بیش از حد سفت و اسپاسم را شل می کند.

تحریک الکتریکی اعصاب: انتقال جریان های الکتریکی با شدت کنترل شده به قسمت آسیب دیده به مهار سیگنال های درد کمک می کند و در نتیجه از رسیدن آنها به مغز جلوگیری می کند.

طب سوزنی: این یک راه عالی برای تحریک CNS در عین کاهش درد و شل کردن عضلات سفت است.

تظاهرات: آموزش و نشان دادن الگوهای حرکتی مناسب به بیمار به بهبودی خود، به بیمار کمک می کند.

چگونه فیزیوتراپی می تواند به شما کمک کند

بهترین فیزیوتراپیست ها از آخرین روش های مبتنی بر شواهد و روش های توانبخشی برای ارزیابی و تشخیص وضعیت بیماراستفاده می کنند. در این فرایند یک برنامه درمانی بر اساس نیازهای فردی شما برای رسیدن به بهبودی تنظیم می شود. 

مراحل درمان عبارتند از:

• مشاوره
• روش های درمانی (مانند لیزر سرد، شاک ویو تراپی)
• تمرینات آماده سازی، کششی و تقویتی
• درمان دستی و تکنیک های بسیج

موارد کاربرد فیزیوتراپی

شایع ترین موارد استفاده از فیزیوتراپی در سالمندان و بيماری های استخوانی و مفصلی، بیماری های روماتیسمی، بیماری های قلبی و عروقی، بیماری های عصبی، آسیب های ورزشی، بیماری های تنفسی، آسیب های پس از عمل جراحی، بیماری های زنان و زایمان، بیماری های پوست، بیماری های اطفال، ناتوانان و کم توانان جسمی وسوختگی ها می باشد.

کاربرد ها شامل موارد زیر می شود:

• شرایط پس از جراحی (تعویض زانو و مفصل ران، جراحی های پشت و غیره)
• فیزیوتراپی بعد از تعویض مفصل زانو
• آسیب های ورزشی (آرنج گلف باز، آرنج تنیس بازان، پیچ خوردگی مچ پا و …)
• بیماری های ارتوپدی (گردن درد، شانه درد، سندرم تونل کارپال، کمردرد، درد لگن، زانو درد، بورسیت، تاندونیت و غیره)
• بیماری های عصبی (ام اس، پارکینسون، سکته مغزی و غیره)
• توانبخشی دهلیزی (سرگیجه )
• فیزیوتراپی رباط صلیبی
• اختلالات پا (خار پاشنه و فاشیای کف پا)
• آسیب های مرتبط با کامپیوتر، فشارهای مکرر و وضعیت بدنی نامناسب
• صدمات ناشی از تصادفات وسایل نقلیه موتور
• فیزیوتراپی آرتروز زانو
• آسیب های ناشی از کار (WSIB)

مزایای فیزیوتراپی

استفاده از فیزیوتراپی در سالمندان خطر ابتلا به بیماری های فراوانی مثل آلزایمر و سرطان و آرتروز و پوکی استخوان و بی اختیاری ادراری و التهاب مفاصل که منجر به تعویض مفصل می شود را کاهش می دهد. فیزیوتراپی باعث کاهش و از بین رفتن درد مفاصل و بازیابی توانایی در حرکت اعضای بدن می شود. همچنین فیزیوتراپی در قلب باعث افزایش قدرت تحمل و استقلال وظیفی قلب در بیمارانی که از اختلالات قلب و ضربان قلب رنج می برند، می شود. فیزیوتراپی باعث کاهش حمله های قلبی می شود. همچنین فیزیوتراپی در درمان بیماران ریوی نیز کاربرد دارد که باعث می شود ترشحات ریوی به شدت کاهش یابد. فیزیوتراپی در درمان و کمک به راه رفتن بیمار پس از انجام عمل جراحی استخوان کاربرد داشته و همچنین بسیار مناسب اشخاصی است که از بیماری هایی مثل ناتوانی و معلولیت ذهنی و ام اس و اختلالات در اعصاب رنج می برند.

عوارض جانبی فیزیوتراپی چیست؟

عوارض جانبی فیزیوتراپی عموما به شرح ذیل است:

درد

ممکن است در حین بهبودی و درمان درد شما افزایش یابد. برای رفع چنین دردی، داروهای ضد درد خوراکی ممکن است قبل از جلسه فیزیوتراپی تجویز شوند. گرما و سرما درمانی یا سایر روش های موضعی نیز می تواند موثر باشد.

تورم

این بسیار شایع است و به این دلیل است که بافت ها، ماهیچه ها و رباط ها به منظور تقویت آنها کشیده می شوند و  می تواند منجر به تورم و درد بیشتر شود.

جایگزین های درمان چیست؟

برای جایگزین نمودن درمان میتوان موارد زیر را رعایت نمود:

• مصرف کربوهیدرات ها باید کنترل شود زیرا افزایش مصرف کربوهیدرات ها به دلیل افزایش سطح قند خون منجر به التهاب می شود.
• مصرف روغن هایی که غنی از LDL هستند باید اجتناب شود. همچنین غذاهای غنی از چربی های ترانس و چربی های اشباع شده باید از رژیم غذایی حذف شوند.
• بیشتر از غذاهای گیاهی و مواد غنی از خواص ضد التهابی مانند چای سبز، پیاز، سیر، لیمو، خردل، ترب کوهی، جعفری، کرفس و غیره استفاده کنید.
• طب سوزنی
• طب فشاری

تست عملکردی: این شامل بررسی حرکات بدنی بیمار برای ارزیابی بهتر وضعیت او است.

چه کسانی به فیزیوتراپی نیاز دارند؟

افرادی که از شرایط زیر رنج می برند می توانند برای فیزیوتراپی مراجعه کنند:

• اگر در حین بازی آسیب دیده اید
• اگر برای مدت طولانی از درد مزمن رنج می برید
• در دوران بارداری و بعد از آن
• حین و بعد از عمل جراحی
• برای جلوگیری از عوارض قفسه سینه
• جهت جلوگیری از ترومبوز
• برای جلوگیری از زخم های فشاری
• جهت جلوگیری از تحلیل عضلات و تحرک مفاصل

سوالات متداول

کلام آخر

برای انجام فیزیوتراپی و شروع فیزیک درمانی می بایست یک متخصص ابتدا با قسمت های مختلف بدن آشنا شده و سپس ساير موارد فيزيکی درمان و تک تک روشهای آن را از جمل الکتروتراپي و ترموتراپي ورزش درماني و روش های درمانی دستی را فرا گیرد. توصیه می شود جهت انجام فیزیوتراپی به بهترین مرکز فیزیوتراپی مراجعه نمایید.

 

بررسی ها و تحقیقات انجام شده حاکی از آن است که انجام فیزیوتراپی توسط بهترین مرکز فیزیوتراپی نه تنها تاثیر فراوانی در بهبودی وضع بیماران مبتلا به ام اس (Multiple sclerosis) دارد، بلکه درمان اساسی به شمار می رود. فیزیوتراپی بیماران مبتلا به ام اس را از فلج و ناتوانی کامل نجات می دهد.

فیزیوتراپی به چه معناست؟

در ابتدا می خواهیم توضیح مختصری در رابطه با فیزیوتراپی در اختیار شما بگذاریم. به یکی از علوم اصلی توانبخشی فیزیوتراپی می گویند. از اهداف اصلی این روش درمانی می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• بهبود عملکرد
• افزایش دامنه حرکات
• افزایش قدرت عضلات
• بهبودی زندگی فردی
• بهبوود یافتن وضعیت راه رفتن بیمار
• بهبود یافتن عملکردکلی بدن بیمار
• تحمل عضلات

بیماری ام اس چیست؟

بیماری ام اس یک بیماری مزمن است که دستگاه اعصاب مرکزی بدن انسان را تحت شعاع قرار می دهد. به عبارتی این بیماری بر روی مغز و نخاع فرد تاثیر می گذارد. در این بیماری سیستم دفاعی بدن بیمار به صورت خود به خودی به خود بدن حمله می کند. با توجه به تحقیقات انجام شده بیماری ام اس روز به روز در حال افزایش است.

علائم بیماری ام اس

از علائم این بیماری می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• عدم تعادل در حین راه رفتن
• لرزش
• احساس ناپایداری در راه رفتن
• سرگیجه
• ضعف
• حرکات ناگهانی اندام ها

• ایجا مشکل در صحبت کردن یا بلعیدن غذا
• بروز اختلال در عملکرد مثانه
• تاری دید
• اضطراب و افسردگی
• از دست دادن حافظه کوتاه مدت

انواع بیماری ام اس

این بیماری دارای انواع مختلفی است که برخی از آن ها عبارت است از:

• عود کننده
• نوع پیش رونده اولیه
• نوع پیش رونده ثانویه
• نوع پیش رونده عود کننده
• ام اس خوش خیم

تاثیر فیزیوتراپی برای بیماری ام اس

فیزیوتراپی می تواند در درمان این بیماری بسیار موثر باشد. این روش درمانی می تواند موجب بهبود یافتن موارد زیر شود.

•  بهبود بیمار و حفظ توانایی حرکتی
•  بهبود و حفظ تعادل و هماهنگی
•  به تاخیر انداختن اسپاسم و گرفتگی عضلات در بدن
•  حفظ تناسب اندام بدن
•  حفظ تعادل حرکتی مناسب بدن

در روش فیزیوتراپی روش های نوینی وجود دارد که به درمان بیماری ام اس خیلی کمک می کند. درمان فیزیوتراپی امروزه بسیار همه گیر شده است و در علم پزشکی بسیار اهمیت دارد. همچنین این روش درمانی می تواند به میزان زیادی روحیه بیماران را ارتقاء دهد به صورتی که بعد از جلسات فیزیوتراپی دیده شده است بیمار به راحتی به انجام فعالیت های روزانه خود می پردازد.

رابطه ای که بین فیزیوتراپی و بیماری ام اس وجود دارد بسیار آگاهانه است و اگر به انجام این روش درمانی به صورت منظم و مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک توجه شود عملکرد بیمار بسیار بهبود می یابد.

کاربرد فیزیوتراپی در بیماری ام اس

رفع احساس خستگی
رفع مشکلات تعادلی
رفع درد ماهیچه ای
رفع مشکلات مثانه
رفع اسپاسم عضلات
رفع پوسچر نامناسب

مداخلات فیزیوتراپی در بیماری ام اس

مداخلات فیزیوتراپی در بیماری ام اس شامل موارد زیر می شود:
انجام تمرینات ورزشی
تقویت عمومی
آب درمانی
یوگا

نکات مهمی که بیماران ام اس قبل و بعد از انجام فیزیوتراپی باید به آن توجه کنند

یک فردی که به بیمار ام اس مبتلا است برای بهبود بخشیدن به عملکرد خود به کلینیک های فیزیوتراپی مراجعه می کنند. بیمار قبل از این که به مرکز فیزیوتراپی مراجه کند باید چند نکته مهم را مورد نظر بگیرد که عبارتند از:

• در انتخاب بهترین مرکز فیزیوتراپی خود باید بسیار دقت کند.
• کلینیکی را انتخاب کند که مطمئن باشد کاملا مجهز است.
• اگر دارای بیماری زمینه ای است فیزیوتراپیست خود را کاملا در جریان بگذارد.
• جلسات فیزیوتراپی اغلب 2 الی 3 جلسه در هفته است، شرکت کردن به صورت منظم در این جلسات از اهمیت بالایی برخوردار است.
• قبل از انجام جلسات فیزیوتراپی بیمار باید بلد باشد که چگونه انرژی خود را حفظ کند.
• در حین انجام حرکات در جلسات فیزیوتراپی بیمار باید در رابطه با علائم و تغییراتی که در بدن او ایجاد می شود با فیزیوتراپیست خود صحبت کند.
• در بعضی موارد فیزیوتراپیست به بیمار سفارش می کند بعضی حرکات و تمرین ها را در منزل انجام دهد، توجه به این موضوع بسیار مهم است.
• در حین انجام تمرینات فیزیوتراپی بیمار باید عضلات خود را قوی نگه دارد.

مزایای فیزیوتراپی در درمان بیماری ام اس

این روش درمانی دارای مزایای بسیاری است که مهم ترین آن ها عبارت است از:

• این بیماری با انجام تمرینات فیزیوتراپی کنترل می شود.
• قدرت بدنی بیمار ام اس با فیزیوتراپی افزایش می یابد.
• چگونگی استفاده از وسایلی مانند عصا، ویلچر، واکر و … در جلسات فیزیوتراپی آموزش داده می شود.
• بیمار از روند بیماری خود اگاهی پیدا می کند.

سوالات متداول